Dərman istifadəsindən yaranan riskləri necə azaltmaq olar?

Ağıllı terapevtik qərarlar — xəstəyə ən çox fayda verən və eyni zamanda ən az risk yaradan müalicə yolları — yalnız həkimlə xəstə arasında birgə qərarlarla qəbul edilməlidir.

Xəstə:

• Dərmanın potensial mənfi təsirlərini anlamalı, gözləməli və tanımalıdır

• Yan təsirlər ilk dəfə ortaya çıxanda nə etmək lazım olduğunu əvvəlcədən bilməlidir

• Bu cür hallarda koordinasiyalı fəaliyyət planı mövcud olmalıdır

Ən vacib addım — problemi dərhal həkimə bildirməkdir.

Zərərin qarşısını necə almaq olar?

Dərmanı göstərişə uyğun qəbul etmək, müalicə kursunu tamamlamaq, başqa dərman və ya qidalarla qarşılıqlı təsirdən qaçmaq, reseptə tam əməl etmək — bunların hər biri zərərin qarşısını almağa kömək edir.

Xəstənin müalicə zamanı hansı təsirlərlə qarşılaşdığı və hansı zərəri çəkə biləcəyi ilə bağlı təcrübəsini başa düşmək — pasiyent mərkəzli tibbin və ictimai sağlamlığın mühüm tərkib hissəsidir.

Yan təsirləri tanımaq və bildirmək niyə vacibdir?

• Mənfi təsirləri

• Müalicənin təsirsiz qalması

• Hətta gözlənilməz müsbət nəticələr

— bütün bunların tanınması və bildiriləsi gələcəkdə digər xəstələrin zərər görməsinin qarşısını almağa kömək edir.

Hər birimiz bu prosesi necə dəstəkləyə bilərik?

Xəstə kimi hər birimiz müalicənin təsirini — xüsusilə də mənfi təsirlərini — həkimə və ya əczaçıya bildirə bilərik.

Problem haqqında onlara məlumat verdikdə:

• Həkim bizimlə müzakirə aparmalı

• Problemin səbəbini müəyyən etməli

• Nə ediləcəyi barədə birgə qərar qəbul olunmalıdır

Dərmanların yalnız xəstəliyə təsiri deyil…

Dərmanlar xəstənin yalnız xəstəliyinə yox, ümumi həyatına da təsir göstərə bilər.
Hətta yüngül yan təsirlər — məsələn, yuxululuq və ya avtomobil idarə edə bilməmə — xəstənin işinə və həyat tərzinə mənfi təsir göstərə bilər.

Buna görə də bu cür halların qeydiyyata alınması xəstənin təcrübəsini tam başa düşmək üçün olduqca vacibdir. Təəssüf ki, bu, əksər tibbi hesabatlarda və elektron səhiyyə sistemlərində kənarda qalır.